ျမန္မာ-မေလးရွား နွစ္နုိင္ငံဆက္ဆံေရး
မေလးရွားနုိင္ငံ လြတ္လပ္ေရးရျပီးခ်ိန္ (၁၉၅၇ ခုနွစ္၊ ၾသဂုတ္လ ၃၁ ရက္) မွစ၍ ျမန္မာနုိင္ငံမွ မေလးရွားနုိင္ငံအား အသိအမွတ္ျပဳခဲ့ျပီး၊ ၁၉၅၉ ခုနွစ္၊ ဇြန္လတြင္ ျမန္မာနုိင္ငံမွ ပထမဆံုး ကုိယ္စားလွယ္အဖဲြ႕သည္ ကြာလာလမ္ပူၿမိဳ႕၌ ရံုးဖြင့္ခဲ့ပါသည္။ ထုိ့ေနာက္ သံရံုးအဆင့္ တုိးျမွင့္ ဖြင့္လွစ္ နုိင္ခဲ့ပါသည္။ ၁၉၆၄ ခုနွစ္တြင္ မေလးရွားနုိင္ငံမွ ပထမဆံုး သံအမတ္ႀကီးအား ရန္ကုန္ၿမိဳ႕သုိ႔ ေစလႊတ္၍ သံရံုးဖြင့္လွစ္ခဲ့ပါသည္။
ျမန္မာနုိင္ငံနွင့္ မေလးရွားနုိင္ငံတုိ့၏ သံတမန္ ဆက္သြယ္မွု မွတ္တမ္းမွာ ေအာက္ပါအတုိင္း ျဖစ္ပါသည္- (က) သံတမန္အဆက္အသႊယ္ စတင္ထူေထာင္သည့္ေန့ - ၁-၃-၁၉၅၈
(ခ) မေလးရွားနုိင္ငံတြင္ ျမန္မာသံရံုး စတင္ဖြင့္လွစ္သည့္ေန့ - ၄-၆-၁၉၅၉
(ဂ) ျမန္မာနုိင္ငံတြင္ မေလးရွားသံရံုး စတင္ဖြင့္လွစ္သည့္ေန့ - ၁၉၆၄ ခုနွစ္၊ ေဖေဖာ္၀ါရီလ
မေလးရွားအစုိးရသည္ MTCP ကုိ ၁၉၈၀ ခုနွစ္တြင္ စတင္ တည္ေထာင္ခဲ့ျပီး၊ ဖံြ႕ၿဖိဳးဆဲနုိင္ငံမ်ားအား လူ့စြမ္းအား အရင္းအျမစ္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး အကူအညီမ်ားအျဖစ္ သင္တန္းမ်ား၊ ပညာသင္ဆုမ်ား၊ ေလ့လာေရး ခရီးစဥ္ မ်ား၊ မေလးရွားအစုိးရအဖဲြ႕အစည္းမ်ားသုိ႔ တဲြဖက္ကာ ေလ့လာသင္ယူေစသည့္ အစီအစဥ္မ်ားကုိ သက္ဆုိင္ရာနုိင္ငံ၏ အစုိးရမ်ားမွ တစ္ဆင့္ ေပးအပ္ပါသည္။ MTCP ၏ လူ့စႊမ္းအားအရင္းအျမစ္ ဖံြ႔ၿဖိဳးမႈ အစီအစဥ္ကုိ ျမန္မာနုိင္ငံအေနျဖင့္ နွစ္စဥ္ သင္တန္းေပါင္း (၅၀) ခန္႔ ပ်မ္းမ်ွရရိွလ်က္ ရိွပါသည္။
ရင္းနွီးျမွုပ္နွံမႈ
ျမန္မာ့ရင္းနွီးျမွုပ္နွံမွု ေကာ္မရွင္၏ ၂၀၁၁ ခုနွစ္အထိ စာရင္းမ်ားအရ ျမန္မာနုိင္ငံတြင္ နုိင္ငံျခား ရင္းနွီးျမဳပ္နွံမႈ စုစုေပါင္း အေမရိကန္ေဒၚလာ ၃၅၅၁၈.၄၄၀ သန္းရိွသည့္အနက္ မေလးရွားနုိင္ငံမွ ကုမၸဏၰီ ၃၆ ခုမွ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၈၉၈.၃၄၇ သန္း ရင္းနွီးျမွုပ္နွံထားျပီး ျမန္မာနုိင္ငံ တြင္ရင္းနွီးျမွုပ္နွံမႈ စုစုေပါင္း၏ အဆင့္ ၇ ေနရာတြင္ ရိွပါသည္။ အဆုိပါပမာ႑သည္ျမန္မာနုိင္ငံတြင္ လာေရာက္ရင္းနွီးျမွုပ္နွံမွု စုစုေပါင္း၏ ၂.၅၃ % ခန့္ ရိွပါသည္ ။
မေလးရွားနုိင္ငံ လြတ္လပ္ေရးရျပီးခ်ိန္ (၁၉၅၇ ခုနွစ္၊ ၾသဂုတ္လ ၃၁ ရက္) မွစ၍ ျမန္မာနုိင္ငံမွ မေလးရွားနုိင္ငံအား အသိအမွတ္ျပဳခဲ့ျပီး၊ ၁၉၅၉ ခုနွစ္၊ ဇြန္လတြင္ ျမန္မာနုိင္ငံမွ ပထမဆံုး ကုိယ္စားလွယ္အဖဲြ႕သည္ ကြာလာလမ္ပူၿမိဳ႕၌ ရံုးဖြင့္ခဲ့ပါသည္။ ထုိ့ေနာက္ သံရံုးအဆင့္ တုိးျမွင့္ ဖြင့္လွစ္ နုိင္ခဲ့ပါသည္။ ၁၉၆၄ ခုနွစ္တြင္ မေလးရွားနုိင္ငံမွ ပထမဆံုး သံအမတ္ႀကီးအား ရန္ကုန္ၿမိဳ႕သုိ႔ ေစလႊတ္၍ သံရံုးဖြင့္လွစ္ခဲ့ပါသည္။
ျမန္မာနုိင္ငံနွင့္ မေလးရွားနုိင္ငံတုိ့၏ သံတမန္ ဆက္သြယ္မွု မွတ္တမ္းမွာ ေအာက္ပါအတုိင္း ျဖစ္ပါသည္- (က) သံတမန္အဆက္အသႊယ္ စတင္ထူေထာင္သည့္ေန့ - ၁-၃-၁၉၅၈
(ခ) မေလးရွားနုိင္ငံတြင္ ျမန္မာသံရံုး စတင္ဖြင့္လွစ္သည့္ေန့ - ၄-၆-၁၉၅၉
(ဂ) ျမန္မာနုိင္ငံတြင္ မေလးရွားသံရံုး စတင္ဖြင့္လွစ္သည့္ေန့ - ၁၉၆၄ ခုနွစ္၊ ေဖေဖာ္၀ါရီလ
မေလးရွားအစုိးရသည္ MTCP ကုိ ၁၉၈၀ ခုနွစ္တြင္ စတင္ တည္ေထာင္ခဲ့ျပီး၊ ဖံြ႕ၿဖိဳးဆဲနုိင္ငံမ်ားအား လူ့စြမ္းအား အရင္းအျမစ္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး အကူအညီမ်ားအျဖစ္ သင္တန္းမ်ား၊ ပညာသင္ဆုမ်ား၊ ေလ့လာေရး ခရီးစဥ္ မ်ား၊ မေလးရွားအစုိးရအဖဲြ႕အစည္းမ်ားသုိ႔ တဲြဖက္ကာ ေလ့လာသင္ယူေစသည့္ အစီအစဥ္မ်ားကုိ သက္ဆုိင္ရာနုိင္ငံ၏ အစုိးရမ်ားမွ တစ္ဆင့္ ေပးအပ္ပါသည္။ MTCP ၏ လူ့စႊမ္းအားအရင္းအျမစ္ ဖံြ႔ၿဖိဳးမႈ အစီအစဥ္ကုိ ျမန္မာနုိင္ငံအေနျဖင့္ နွစ္စဥ္ သင္တန္းေပါင္း (၅၀) ခန္႔ ပ်မ္းမ်ွရရိွလ်က္ ရိွပါသည္။
ရင္းနွီးျမွုပ္နွံမႈ
ျမန္မာ့ရင္းနွီးျမွုပ္နွံမွု ေကာ္မရွင္၏ ၂၀၁၁ ခုနွစ္အထိ စာရင္းမ်ားအရ ျမန္မာနုိင္ငံတြင္ နုိင္ငံျခား ရင္းနွီးျမဳပ္နွံမႈ စုစုေပါင္း အေမရိကန္ေဒၚလာ ၃၅၅၁၈.၄၄၀ သန္းရိွသည့္အနက္ မေလးရွားနုိင္ငံမွ ကုမၸဏၰီ ၃၆ ခုမွ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၈၉၈.၃၄၇ သန္း ရင္းနွီးျမွုပ္နွံထားျပီး ျမန္မာနုိင္ငံ တြင္ရင္းနွီးျမွုပ္နွံမႈ စုစုေပါင္း၏ အဆင့္ ၇ ေနရာတြင္ ရိွပါသည္။ အဆုိပါပမာ႑သည္ျမန္မာနုိင္ငံတြင္ လာေရာက္ရင္းနွီးျမွုပ္နွံမွု စုစုေပါင္း၏ ၂.၅၃ % ခန့္ ရိွပါသည္ ။
